Cushing Sendromu Nedir, Belirtileri Nelerdir, Nasıl Anlaşılır?

Cushing sendromunun ortaya çıkması vücudumuzdaki kortizol hormonunun aşırı miktarda üretilmesinden kaynaklanır. Kortizol hormonu böbrek üstü bezleri tarafından üretilen bir hormondur ve bu hormonun kişinin sağlıklı bir yaşam sürdürmesi için önemi büyüktür. Kortizol hormonu sayesinde kişinin geçirdiği bazı rahatsızlıklara vücut bir tepki gösterir.  Vücutta yer alan tüm dokulara bir etkisi bulunan kortizol hormonu bu yüzden diğer hormonlara göre çok önemli görülen bir hormondur.

Ancak her durumda olduğu gibi bu hormonun da çok fazla üretilmesinin vücuda zararı vardır. Cushing sendromu bu bahsedilen hormonun fazla üretilmesinden kaynaklandığı için kişilerin çoğunda bu probleme rastlamak mümkün olabilir. Her rahatsızlıkta olduğu gibi bu sendromda da kişide bazı belirtiler kendini yavaş yavaş göstermeye başlar. Önemli olan kişinin belirtileri erken zamanda fark edip bir an önce doktora başvurmasıdır. Önemsemeyen kişiler daha ciddi sağlık problemleri ile karşı karşıya kalabilir.

Cushing Sendromu Belirtileri Nelerdir?

Cushing sendromuna ait semptomlar herkeste farklı şekilde kendini belli edebilir. Bir belirti farklı hastalarda da görülebilir fakat belirtinin ağır veya hafif geçmesi yine kişinin bünyesine bağlı bir durumdur. Her hasta ağır veya hafif şekilde bu belirtileri hissedebilir. Belirtinin şiddetine göre hastanın yaşam kalitesi de aynı oranda düşebilir. Genellikle bu hastalığın yetişkinlerde görüldüğü en yaygın belirtileri kilo artışıdır. Bu kilo artışı gövde bölümünde çok fark edilebilir derecede olur.

Kilo artışının yanı sıra kişinin hafızasında birtakım sıkıntıların yaşanması, hipertansiyon ve konsantrasyon bozukluğu da görülen en sık belirtilerdendir. Kortizol hormonun ciddi derecede yükselmesiyle vücut dokuları protein kaybetmeye başlar. Bu protein kaybından dolayı da kişinin kaslarında güçsüzlük problemini ortaya çıkarır. Vücudun farklı bölgelerinde yağ dokusu birikintilerine rastlamak söz konusu olabilir.

Yağ dokusu birikintilerinin yüz bölgesinde oluşmasına aydede yüzü adı verilirken omuzlar arasında birikmesine ise bufolo kamburu adı verilmiştir. Cushing sendromuna sahip hastalarda görülen belirtiler şu şekilde listelenmiştir:

• Huzursuzluk
• Baş ağrısı
• Uykusuzluk
• Halsizlik
• Depresyona girme
• Sık sık idrara çıkma
• Sivilcelerde artış görülmesi
• Yüz bölgesinde kızarıklık oluşması
• Kemiklerde kolay kırılabilme
• Adet düzensizliği
• Cinsel istekte azalma görülmesi
• Kan şekeri seviyesinde artış görülmesi
• Kadınlarda aşırı tüylenme problemi
• Belirli bölgelerde mor veya pembe renklerinde morlukların görülmesi

Tüp mide ameliyatı nasıl yapılır? Yazısını inceleyebilirsiniz.

Cushing Sendromu Nasıl Anlaşılır?

Cushing sendromuna tanı koymak için doktor tarafından hastaya bazı tetkikler uygulanır. Tanı koymadan önce doktor il olarak hastanın şikayetinin ne olduğunu öğrenir ve hastanın yaşadığı belirtileri sorar. Daha sonra ise doktor hastayı fiziki olarak muayene eder. Fiziki muayeneden sonra cushing sendromundan şüphelenen doktor hastadan bazı testler ister. İlk olarak istenen test 24 saatlik idrarda serbest kortizol düzeyidir. Bu testte kişiler 24 saat boyunca idrarı biriktirerek serbest kortizol düzeyinin ölçümünü gerçekleştirir.

Deksametazon baskılama testinde ise gece saat 11 civarında hastaya deksametazon içeren bir hap verilir. Sonraki sabah ise hastanın kan kortizol düzeyine bakılır. Son olarak yapılan testin ismi ise gece yarısı tükürük kortizol seviyesinin ölçülmesi olmuştur. Adından anlaşılacağı gibi bu test için kişiye gece yarısı test uygulaması yapılır.  Bu testte tükürük kortizol seviyesinin incelemesi yapılır.

Yapılan tüm bu testlerden sonra hastaya Cushing sendromu tanısı konulduğu zaman bu durumun neden kaynaklandığına bakılır. Bunun için de böbrek üstü bezlerinin kontrol edilmesi gerekir. Böbrek üstü bezlerinin detaylı bir şekilde görüntülenmesi için doktor hastadan MR tetkikleri ister.

Cushing Sendromunun Oluşma Sebepleri Nelerdir?

Cushing sendromunun nedenleri genel olarak araştırıldığında birden fazladır. Bu hastalığın en yaygın görülen nedeni ise hastanın steroid içeren ilaçları uzun süre ve aynı zamanda yüksek dozda kullanıyor olmasıdır. Genellikle bu ilaçlar organ naklinden sonra kişilerin kullandığı ilaçlardır. Aynı zamanda romatoid artrit gibi birçok hastalığın tedavisinde de hastalara yüksek doz kullanması önerilebilir. Astım hastası olan kişilerin kullandığı ilaçlarda steroid değeri düşük dozda bulunduğu için bu ilaçlar Cushing sendromunun oluşmasına neden olmaz.

Cushing sendromunun görülme nedenlerinden bazıları şu şekilde listelenmiştir:

• Akciğer, pankreas ve tiroid bezlerinde görülen bazı tümör türleri
• Böbrek üstü bezinin fazla çalışması veya böbrek üstü bezlerinde görülen tümör
• Yüksek miktarda ACTH hormonunun üretilmesine sebebiyet veren beyinde bulunan hipofiz bezindeki tümörler

İnsan vücudunda görülen bazı hipofiz tümörleri, böbrek üstü bezlerini uyarıp çok fazla kortizol üretilmesine sebep olan ACTH hormonunu üretir. Bundan dolayı ortaya çıkan duruma Cushing sendromu adı verilir. Hipofiz tümörlerinin neredeyse hepsi iyi huylu tümörlerdir. İyi huylu tümörlerin genellikle kansere yol açma gibi bir durum söz konusu değildir. Bazı bireyler ise bu hastalığa neden olabilecek tümöral oluşuma yatkınlık gösterdiği için sendromla karşı karşıya kalabilir.

Cushing Sendromu Nasıl Tedavi Edilir?

Cushing sendromunun tedavisi için hastanın geç kalmadan doktora başvurmasında fayda vardır. Bu sendrom için doktor tarafından uygulanan tedavilerde amaç, kişinin vücudunda meydana gelen yüksek kortizol seviyesini düşürmektir. Genel olarak tedavinin planlanma süreci hastalığın neden kaynaklandığına göre değişiklik gösterebilir. Eğer cushing sendromuna hastanın uzun süreli kortikosteroid ilaç kullanması neden olmuşsa doktor tarafından bu ilaçların kullanımı azaltılır.

Eğer hastalık bir tümörden kaynaklanıyorsa bu sendromun tedavi edilmesi için mutlaka cerrahi yöntemler tercih edilir. Cerrahi tedavi aracılığıyla hastada bulunan tümörlü doku temizlenir. Eğer tümöral doku cerrahi yöntemle de tam olarak çıkarılamazsa hastaya radyoterapi tedavi yöntemi uygulanır. Radyoterapi tedavi yönteminin de iyileşme için yeterli olmadığı durumlarda hastaya kortizol üretimini baskılayan ilaçlar verilir. Hastaların bu ilaçları düzenli olarak kullanması gerekir. Eğer bahsedilen tedavi seçeneklerinden hiçbiri hastaya uygun değilse veya etki etmiyorsa doktor böbrek üstü bezlerinin cerrahi işlem ile çıkarılmasını tercih edebilir. Bu yöntem sayesinde aşırı miktardaki kortizol üretimi durdurulur. Ancak kişinin yaşamı boyunca sürekli ilaca bağımlı olması gerekir.

Karın germe ameliyatı nasıl yapılır? Yazısını inceleyebilirsiniz.

Cushing Sendromu Kimlerde Görülür?

Cushing sendromu görülen kişiler genellikle kadınlarda erkeklere göre daha sık olur. Bu sendrom oldukça nadir karşılaşılan bir problemdir. Görülme sıklığı da milyonda 40-70 arasında olarak belirtilmiştir. Cushing sendromu genellikle fazla kilo problemi olan obezite hastalarında ve kontrol altına alınamayan yüksek tansiyon hastalarında görülür. Tip 2 diyabet hastaları da cushing sendromuna en çok yakalanan kişilerdir. Bu yüzden bu tür hastalığı olan kişilerin cushing sendromu belirtilerini fark ettiği an hemen doktora başvurması gerekir.

Cushing Sendromu Tedavi Edilmediğinde Ne Olur?

Cushing sendromu tedavi edilmediği takdirde hasta bazı ciddi problemler ile karşı karşıya kalabilir. Gerekli tedavi gerçekleşmezse metabolik, hematolojik ve nörolojik ciddi sorunlara yol açtığı için hastanın hayati tehlikesi oluşabilir. Genellikle tedavi gerçekleşmediğinde en sık görülebilecek komplikasyonlar şu şekilde listelenmiştir:

• Şeker hastalığı
• Hipertansiyon
• Kolesterol yüksekliği
• Enfeksiyona yatkınlık
• Kaburga kırıkları ve ayaklardaki kemik kırıkları gibi olağandışı kemik kırıkları
• Kas kütlesi ve kas gücü kaybı
• Bacak ve akciğerde pıhtı oluşumu
• Hastada inme ve kalp krizi meydana gelmesi,
• Depresyon

Bu listelenen cushing sendromu komplikasyonları ciddi komplikasyonlardır ve bu yüzden kişinin mutlaka tedavi olması gerekir.